ABA staat voor Applied Behavior Analysis, ofwel: toegepaste gedragsanalyse. ABA is een wetenschappelijke benadering, waarbinnen onderzoek wordt gedaan naar hoe de (sociale) omgeving ons gedrag beïnvloedt en hoe ons gedrag de (sociale) omgeving beïnvloedt.
Aan de hand van principes van ABA wordt gedrag van mensen precies beschreven, verklaard en, waar nodig, veranderd. De ABA principes zijn duidelijk omschreven en uitgebreid onderzocht. Hun toepassing is effectief gebleken om op alle mogelijke gebieden het dagelijks functioneren van mensen te verbeteren, hun welzijn te vergroten en gedragsproblemen te verminderen, zoals binnen de opvoeding, in het onderwijs, bij mensen met een verstandelijke beperking, en in werksituaties. Centraal staat het aanleren van gedrag dat functioneel is voor de persoon in kwestie en dat sociaal en cultureel gezien belangrijk is, en het afleren van niet gewenst of niet functioneel gedrag.
Voorafgaand aan behandeling wordt zowel gedrag (B = behavior) geobserveerd, als ook wat eraan vooraf gaat (A = antecedenten) en wat erop volgt (C = consequenties). Deze ABC’s geven inzicht in de omgevingsfactoren die het gedrag beïnvloeden en vormen de basis voor behandeling. Verdere dagelijkse observaties wijzen uit of de behandeling effectief is of bijgesteld moet worden.
We kennen verschillende hulpverleningsvormen gebaseerd op ABA, zoals Discrete Trial Training (DTT), Pivotal Response Treatment (PRT), Picture Exchange Communication System (PECS), Verbal Behavior approach (VB), Natural Environment Training (NET)/incidental teaching en Precision Teaching (PT).